Як мяне швагер "прапісваў" (2)

Як мяне швагер "прапісваў"

Частка 2

- Вунь бачыш сцежкі – хады баброў. Вярнуліся, - кажа, толькі ці надоўга.

Чаму? - пытаюся.

- Ды ёсць тут адзін аматар прыроды, які не адну лясную жывёліну загубіў.

Пазней на свае вочы бачыў задушаных у петлях ласёў ды казуль, пра якія браканьер той ці тое забываўся, бо безліч ставіў тых петляў-капканаў. І гіне жывёліна пакутнай смерцю.

- Гад! Самога б у тую пятлю!..

Плыве, шапаціць па вадзяной роўнядзі наш човен, паабапал - стракатая кветкавая лугавіна ў абдымках траў, што асвяжаецца зараз чысцюткім бісерам той штучнай дзённай расы. Вось-вось, здаецца яе, тую расу, падхопіць свавольнік–вятрыска і панясе на ўскраек вёскі, дзе чакаюць тую прахалоду і два сялетнія, яшчэ не спрабаваўшыя свайго крыла, бусляняці на воданапаўняльнай вежы, дзе змайстравалі гадоў за дваццаць таму гняздо-буслянку белакрылыя птахі.

Раптам перад самым наўранскім мастом швагер паварочвае човен назад, на свой бераг. Негаваркі звычайна, а зараз пасля добрага абеду балабоніць без упынку. Цяпер згадвае пра службу на Балтыцы, аб страшэнных штормах і марской хваробе, розных флотскіх прыгодах, пра якія нам ,"пяхотным салагам", і не снілася. За такімі цікавымі гісторыямі зваротны шлях падаўся куды карацейшым. Раптам ужо ля самага берага з’явілася невялічкая качка-чырок, швагер настаўляе жэрдку, цэліцца.

- Зняў бы, як піць даць. Хутчэй бы Паўлавіч стрэльбу перадаў.

- Навошта ж губіць жыццё! – пярэчу яму. Сам жа толькі асуджаў таго браканьера.

- Жартую!

Я прыўстаю ледзь не ва ўвесь рост: ногі зусім зацяклі. Назіраю за наваколлем. Якая прыгажосць!

Раптам човен чыркае ў той жа слуп, да якога прымыкаецца, і я ў касцюме, у акулярах, што толькі былі на пераноссі, імгненна выкульваюся ў ваду. Швагер з’едліва смяецца. Я ж разгублена, ад нечакагнасці, боўтаюся ў вадзе, вылажу на бераг. З мяне вада цячэ як з дзіравай бочкі.

- Ну, вось і прыпісаў я цябе, швагер да нашай вёскі. - Гаранеўскі рызыкант,- пасміхаючыся з мяне, расплыўся ў задаволенай усмешцы былы матрос.

- Акуляры!...

Швагер тут жа дае нырца. Сноўдае па рачным дне. Нарэшце дастае акляры, падае мне, а сам усё яшчэ смяецца:

- Яшчэ паглядзім як цябе жонка сустрэне ў такім выглядзе?

На шчасце ўсё абышлося. Сям’я добра пасмяялася. А касцюм той высушыла і адпрасавала ўдзячная цешча…

Колькі год мінула, а ўспамінаецца той выпадак у летняю спёку заўжды з лагоднай усмешкаю.

Як мяне швагер "прапісваў"

Як мяне швагер "прапісваў"

Частка 1

Мядзельшчына. Поўдзень. Сонца прыпякала так, што мроіва было да трымцення ўваччу. На другім баку ракі распылялася, разносілася вадзяная прахалода, паліваючы калгасны сенакос.

Палівальную ўстаноўку раз на тыдзень перацягвалі трактарамі на свежае месца, дзе трава чэзлая, а тое глядзі паспела і пажаўцець,прыпаліцца ад такой спёкі. Я, студэнт-маладажон БДУ прыехаў на лета да жончыных бацькоў, ды дзе там да бацькоў, да жонкі, якую не бачыў мо з тыдзень.Добра з чаркаю папалудняваўшы, швагер прапаноўвае паказаць даўжанскія краявіды, ды цесцеў новы "каўчэг" паказаць у справе. Цесць напачатку не пагаджаецца: "ці ж не будзе другога вольнага часу, каб катацца па рацэ", але яго пераканалі і той даў доўгую жэрдку (на Смаргоншчыне кажуць "баўтач", на адным канцы прымайстравана драўляная, альбо гумовая булавешка, якою і штурхалі човен, і рыбу заганялі), а таксама - веялку, каб выліць, калі ёсць з чаўна ваду.

Мы рушылі да ракі Вузлянкі. Паколькі было сказана, што човен новы і літаральна чысты, я пайшоў амаль ў новым касцюмчыку. Прайшоўшы праз рослае маладое жыта, у якім цвыркалі конікі і пырхалі свавольнікі – вераб’і, мы аказаліся на беразе ракі. Тут жа стаяў прымкнёны да ўкапанага ці не на метр углыб слупа той самы "каўчэг": невялічкі, у дзве дошкі з вузкім як той лыч у худой свінні носам і крыху шырэйшай пятой, човен, паходзіў на байдарку, толькі з адкрытым верхам, хутчэй для дзіцячай забавы, у якую зараз двум дзецюкам давядзецца ў садзіцца. Хаця, як памятаю з дзіцячых гадоў, у нас, у Гаранях, была такая ж пласкадонка ў старога Расахацкага, ды бывала ветрам прыганяла з таго боку, з Хацілак, ці яшчэ адкуль. Іх, такія лодкі, у большасці выкарыстоўвалі тыя, хто не быў вялікім рыбаком, а выехаць надвячоркам на сваю прысьбу і ціхенька паставіць невялікую сетку ці нерат, ды каб ніхто не чуў плёскату вёслаў і на патэльню штодня была ў яго свежая рыба. Выкарыстоўвалі ў нас тую лодку і паляўнічыя на качак: сядзіш на пяце і паволі папіхаеш лодку жэрдкай, сам жа трымаеш напагатове стрэльбу.

Жвагер тым часам выліў з чаўна ваду і, па праву былога матроса, запрасіў мяне на борт. Зняў чаравікі і падкасаўшы пад калена калошыны з юнацкім імпэтам сышоў з крутога берага і ўскочыў у човен і я. Паколькі ў тым чаўне не было аніякай дошкі (з дому ж узяць не здагадаліся), але прадбачачы далейшае, цесць адразу прапанаваў "садзцца як мага ніжэй, бо лодка толькі як для аднаго", як той сподачак, нізкая, чаго добрага і саслізнуць можна. Прыйшлося сесці на карачкі. Човен адразу апусціўся ў ваду на ўсю дошку, я ледзь не войкнуў: ваду ж бачыў ці не з пялёнак, на Свіры вырас, а ў такой сітуацыі ні разочку не быў.

-Трымайся, сынку,- папярэджвае швагер, а сам з усяе моцы адштурхоўвае човен, які разразае прыўзнятым носам цмяную рачную ваду, падмінаючы пад сваё днішча гарлачыкі, на якіх любяць сядзець шызыя стракозы. Ля самага берага, у затоках, плаваюць павучкі, у такіх месцах, як звычайна, добра клявала рыба. Раптам жэрдка у руках швагера трапляе ў яміну, амаль уся хаваецца, той узгадвае, што некалі невадам на гэтым месцы з бацькам выцягнулі ці не з пяць кілаграмовых шчупакоў…

CОЛДАТСКАЯ ЗВЕЗДОЧКА Ч. IV

CОЛДАТСКАЯ ЗВЕЗДОЧКА

IV

Пассажир неожиданно замолчал, подкрутил стрелки наручных часов, повернулся в раздумьях к окну. Из автобусного радиоприемника, как будто специально к его рассказу, послышалась мелодия:

… С войной покончили мы счеты
Бери шинель, пошли домой…

Под коричнево-багровой родинкой на щеке майора заходил желвак.

Мы уже подъезжали к месту назначения.

-Ну, а дальше? Дальше что с мальчишкой? – не унимался уже весь автобус молодых командиров.

- Да вот, собственно, и все. Сдал он того мальчика в детский дом, а воспитательнице, принимавшей ребенка, сказал: « Вернусь живым – заберу… Сын это мой. Головеньчик Андрей-младший, так и запиши, красавица. Из него будет настоящий мужик! А я пока - на фронт.

- Вернулся?

-Нет, не вернулся. Как не вернулась и мама… Помолчал, затем опустил руку во внутренний карман офицерского бушлата и протянул её мне, разжав кулак.

На широкой мозолистой ладони майора незатухающей частицей Вечного огня пламенела потрескавшаяся от времени солдатская звездочка.

Перевод с белорусского автора.

-----------------------------------------------------------

1 Руки вверх (нем.)
2 Русская кухня(нем.)
3 Водка(нем.)
4 Поросенок(нем.)
5 Яйцо(нем.)
6 Приятного аппетита!(нем.)