Хутка (26 красавіка 2014 года) мы з вамі, паважаныя маладзечанцы, і нашыя госці будзем адзначаць чарговую гадавіну з моманту залічэння мястэчка Маладзечна, якое было адным з 71 пасяленняў і ўваходзіла ў склад сельскай гміны Маладзечна Маладзечанскага павета Віленскага ваяводства ў лік гарадоў. Нават гісторыкі і архівісты не могуць зараз сказаць, хто назваў і мой горад вечна маладым імем у далёкім снежні 1388 года. Скажу адно, што за сваю ўжо больш як 625-гадовую гісторыю Маладзечна зведаў шмат пакут, калі пераходзіў з рук у рукі, не аднойчы гарэў, не аднойчы разбураўся. Пасля Вялікай Айчыннай вайны ў горадзе амаль не засталося цэлых будынкаў, пагэтаму гістарычныя будынкі ў горадзе можна пералічыць на пальцах.
Сярод іх - будынак былога староства ля аўтастанцыі, у якім зараз знаходзіцца раённая падатковая інспекцыя, дзе воляю лёсу і мне давялося працаваць. Адразу скажу, што цяжкі тут дух для сумленнай працы. І вось чаму.
ЧамуУ? Таму, што тут некалі чакаў прысуду блізкі па духу мне Творца, паэт Валянцін Таўлай. Скажыце: якой уладзе даспадобы праўда-матка? Аніякай! Вось і за свой першы верш "У нашым краі" (1928), а пасля за ўдзел у студэнтскай забастоўцы ў 1929 годзе арыштаваны польскімі ўладамі...
1925 годзе ў складзе Рэчы Паспалітай Польшчы быў створаны Маладзечанскі павет (аналаг сучаснага раёна) з цэнтрам у мястэчку Маладечна. У 1927 годзе на землях фальварка Бухаўшчына, на вуліцы Старосцінскай, з'явіўся будынак адміністратыўнага цэнтра кіравання паветам - Маладзечанскае староства (зараз яго назвалі райвыканкамам). Да нашых дзё яно дажыло амаль у перадным выглядзе. Невялікія касметычныя рамонты ўнутры будынка рабіліся ў савецкі час. Зараз і дах, дзякуючы добрасумленным падаткаплацельшчыкам, сучасны, і еўрарамонт кожнага кабінета.
У 1934 годзе пры спробе перайсці мяжу з СССР былі затрыманы паэт Валянцін Таўлай і журналіст Якуб Міско. На працягу шасці тыдняў яны знаходзіліся пад следствам у следчым ізалятары, тут, у гэтым жа будынку староства. (Уявіце, што можа адчуваць нармальны чалавек і грамадзянік, працуючы у такім месцы?! Вось і я пра тое ж)... Пасля здзекаў, і катаванняў абодва - Таўлай і Міско - былі пераведзены ў Лукішкі. Затым і трэці раз пабываў у турме, няхай сабе і кароткі тэрмін два месяцы 1943 г.
Валянцін Таўлай яшчэ бліцкі па духу і тым, што вучыўся ў БДУ (мой журфак пачынаўся менавіта з літфака!)
Доўгія дзесяцігоддзі спатрэбіліся чыноўнікам ад гісторыі, каб усяго маленькаму завулку Прывакзальны даць назву вуліцы імя Валянціна Таўлая - беларускага савецкага паэта, удзельніка рэвалюцыйна-вызваленчага руху ў Заходняй Беларусі, а на будынку, дзе праводзіліся допыты з'явілася мемарыяльная дошка.
Дарэчы, не лішнім будзе нагадаць, што дзве юбілейныя даты 100 год з дня народзінаў Валянціна Таўлая і 80 год, як пераходзіў мяжу. Шкада, што пражыў паэт усяго 33 гады.
Захаваўся і вензель архітэктара гэтага будынку Ён укладзены ў падлогу пры ўваходзе - 19Міхніевіч27 Вільно
Першая рэканструкцыя будынку была пасля Вялікай Айчыннай вайны. Доўгі час тут была гарадская гасцініца, у якую мне неаднойчы даводзілася засяляць турыстаў з Украіны, краін Балтыі ды з Расіі, падчас працы загадчыкам арганізацыйна-метадычнага аддзела Маладзечанскага экскурсійнага бюро. Пасля колькі год сюды прыходзілі дзеці для заняткаў у шматлікіх гуртках Цэнтра дзіцячай творчасці.
Прапануйце новыя адметныя факты.
Пішыце свае каментарыі на мой літаратурны блог. Зразумейце, калі ласка, вашы словы падтрымкі вельмі важныя для мяне. Хай у вашым жыцці заўжды будзе радасць!
Ваш Аркадзь Жураўлёў
Дзякуй вам, сп.Жураўлёў за такую цікавую інфармацыю. Вашы паклоннікі.
ОтветитьУдалитьИнтересно как, оказывается ваш Молодечно такой исторически знаменитый. Здорово! Надо приехать к вам на экскурсию. Спасибо. Элла и Ко.
ОтветитьУдалитьА я знал про следственный изолятор в Молодечно, но только в подвалах музыкального училища, а чтоб в этом здании, впервые. Спасибо Вам т.Журавлев за хорошую информацию! Спасибо и за ваш чистый белорусский язык!
ОтветитьУдалитьС уважением, Петр Анатольевич.!
Так, сп.Жураўлёў, мы нездарма ліцьвіны. І мова ў той час у ВКЛ была наша - беларуская. І правільна вы зрабілі сп.Аркадзь, што далі ф.здымак тако вензеля архітэктара з пазнакай ".Вільно" І гэта гістарычна наша тэрыторыя, як і Смаленск, і... Хай недасведчаным будзе напамінак. Ваш чытач Генадзь А.
ОтветитьУдалитьНу, вот зашла на регионвльный аортал Кraj.by и была приятно удивлена, что, наконец-то заметили вас, Аркадий Журавлев. Пускай спустя 6 лет, но заметили. Вы их всех простите, когда-нибудь кто-то оценит вашу публицистику и литературные труды. Спасибо вам! Я всегда с удовольствием читаю вас везде, где только доводится. Ваша поклонница - Инна Андреевна из северной белорусской Витебщины.
ОтветитьУдалитьНарэшце ўбачылі вас і на krai.by Гэта ўжо пэўнае прызнанне. Віншуем! І новых поспехаў у творчасці! Браты Забаўскія.
ОтветитьУдалитьДзякуй вам! Будзем разам! Аркадзь Жураўлёў.
ОтветитьУдалитьЧыталі ваш літ.-краязнаўчы блог таксама і на партале Кraj.by. Гэта цікава, добра, пазнавальна і карысна маладым, ды і кожнаму гараджаніну і госцю пра гісторыю нашага краю. У вас сакавітая добрая мова і стыль. Дзякуй, Аркадзь Жураўлёў. Вікторыя Пятроўна з сям'ёй
ОтветитьУдалитьДа, это точно насчет тяжелого духа в этом здании. Пока выстоишь в очереди к инспектору, так всех родичей до седьмого колена вспомнишь и представишь, что если понадобиться кому-то из чиновников раздеть нас всех ради своего же блага и достатка, разденут и глазом не моргнут.Именно оттуда у них и квартиры обставлены с шиком, и дачи, и машины меняют. Как доили нас в 90-х, так и теперь, только более изощренно. Потому что мы уже многое знаем.Чего только стоит один Кукель: все у него под пятой - рынки, СТО, кафе и пр. При зарплате в 4-5 млн. быть королем - этому надо поучиться. И при этом более 30 лет в силовой структуре- налоговой. Мы его еще студентом помним, когда приходил на халяву пожрать и водочки покушать в наши кафешки, да сигареты, и товары отбирал....Уважающие предприниматели.
ОтветитьУдалить