Гомельшчына: беларуская мова - і радасць, і засмучэнне, альбо Ці дастаткова выкладчыку ведаць толькі адну дзяржаўную мову?

Гомельшчына: беларуская мова - і радасць, і засмучэнне, альбо Ці дастаткова выкладчыку ведаць толькі адну дзяржаўную мову?

Радасць. Напрыканцы мая я быў вельмі ўсцешаны, калі даведашся, што ў Гомелі сузаснавальнік групы прыватных кампаній "Славія", ураджэнец Жыткавіцкага раёна Генадзь Кустаў упершыню ў Беларусі ўвасобіў цікавую ідэю: пачаў прадстаўляць 10% зніжкі на мэблю тым кліентам, якія размаўляюць па-беларуску. Нават білборд на роднай мове ў абласным цэнтры з’явіўся, дзе пазначана "На сваіх не зарабляем". І яшчэ – "Гэта наш палескі стыль".

Ну, як не парадавацца за такіх беларусаў! І людзі, хто няўпэўнена размаўляў па-беларуску, пачынае імкнуцца гэта рабіць, хоць і збіваюцца, і пераходзяць на рускую, але ж усё роўна спрабуюць ісці да Беларусі. І чым больш размаюляюць, тым лепш атрымліваецца. Ідуць і замаўляюць сваю мэблю па-беларуску.

Засмучэнне. А вось ў Мазырскім абласным ліцэі выкладчыкі беларускай моваю пагарджаюць. Вось прыклад. Дзяўчына з беларускамоўнай школы з Лоеўскага раёна пры паступленні ў гэтую ўстанову была настолькі пакрыўджана (і не яна адна!), бо тэсты, на якія патрэбна было адказаць пры паступленні, былі на рускай мове, а яна ж вучылася на роднай мове і, зразумела, тлумачэнне шматлікіх тэрмінаў па большасці прадметаў зусім розныя, цяжка адразу пераключыцца, каб перакласці і, галоўнае – зразумець пра што ідзе гутарка. І гэта ў момант, калі кожная хвіліна каштоўная. Ды вось выкладчыкі не выстаўляюць ужо колькі дзён адзнакі. А ведаеце чаму? Таму, што не толькі не валодаюць, не разумеюць ... беларускай мовы(?!).

Парадокс. Чаму нашы дзеці павінны адказваць за дарослых? Чаму павінны падстрайвацца пад рускамоўных выкладчыкаў, а не наадварот? Ды і зусім не пасуе выкладчыку не ведаць роднай мовы краіны, дзе вучыш дзяцей карэннага насельніцтва. У нашай краіне гэта можна.

Не спрачаюся: статус дзяржаўнай у рэспубліцы нададзены дзвюм мовам – беларускай і рускай. А значыць, кожны мае права размаўляць на той, які лічыць для сябе радней і бліжэй. Толькі заканадаўства пакуль ніхто не спяшаецца выконваць. Напрыклад дакументаабарот пакуль вядзецца на мове Пушкіна, а не Якуба Коласа і Янкі Купалы. Гэта тычыцца і згаданых тэстаў. Дзіву даешся, калі даведваешся, што настаўнікі, бібліятэкары, ідыёлагі, кіраўнікі рэгіёнаў, дзяржаўных устаноў і прадпрыемстваў не валодаюць мовай краіны, дзе працуюць, дзе пусцілі глыбокія карані.

Вось бы на тых чыноўнікаў са згаданай установы і вышэйшых рангам Аляксандра 1!

Да якой пары моўны бар’ер будзе перашкодай на шляху карэннага насельніцтва да атрымання ведаў, да гісторыі, да гістарычнай праўды Беларусі?



Як вы ацэньваеце такую дзіўна-парадаксальную моўную сітуацыю?

Пішыце. Абмяркуем. Да сустрэчы.
Ваш Аркадзь Жураўлёў.

МАЛАДЗЕЧАНШЧЫНА РАЗВІТАЛАСЯ З МАСТАКОМ

МАЛАДЗЕЧАНШЧЫНА РАЗВІТАЛАСЯ З МАСТАКОМ

Не стала яшчэ аднаго шчырага, харошага і сумленна-чыстага чалавека - старэйшага мастака Маладзечаншчыны Кастуся Іванавіча ХАРАШЭВІЧА – знакавай постаці нашага краю. Адышоў у вечнасць адзін з лепшых і адметных беларускіх пейзажыстаў, актыўны грамадзянін-патрыёт, хто ўнёс значны ўклад у фарміраванне мастацкага асяроддзя Маладзечаншчыны. Гэта ён, Харашэвіч разам з Радзялоўскай, быў актыўным стваральнікам студыі выяўленчага і дэкаратыўна-прыкладнога мастацтва ў горадзе.

К.І.Харашэвіч быў аўтарытэтным у мастацкім асяродку горада творцам, членам Саюза мастакоў Беларусі. Актыўны арганізатар і ўдзельнік шматлікіх мастацкіх выставак, ён узнагароджаны медалём Беларускага Саюза мастакоў "За заслугі ў выяўленчым мастацтве". Гэта яму, К.І.Харашэвічу, двойчы прысуджалася спецыяльная прэмія "Талент" Маладзечанскага гарвыканкама ў намінацыі "Мастак года"

Ён напісаў больш за 500 карцін, сярод якіх значнае месца займаюць тэматычныя палотны, прысвечаныя гістарычным падзеям як у нашым краі, так і на Беларусі – Паўстанне нарачанскіх рыбакоў, - Выступленне Б.Тарашкевіча перад сялянамі Заходняй Беларусі, - Каля млына, - Вялікдзень, інш.

Многія палотны-пейзажы Харашэвіча нясуць вобразы цёплай, шчодрай і ўтульнай зямлі – Мой родны кут, - Вясна ў Гарадзілаве, -Васількі, - Збажына паспела, - Леснічоўка, - Дарогі ў Ракуцёўшчыну...

Партрэты дзеячоў гісторыі і культуры, нашых знакамітых землякоў – Барыса Кіта, - Міколы Ермаловіча, - Генадзя Каханоўскага, - Юрася Герасіменкі-Жызнеўскага ды інш. Кожны твор жывапісца глыбока перажыты, выпакутаваны, дзе ёсць шчырая споведзь, у якой знітаваны паміж сабой мінулае, сучаснае і будучае нашага народа – яго вобразы, яго колеры, яго сум.

Працы майстра знаходзяцца у музеях Беларусі, Лондана, у асабістых калекцыях у Польшчы, Германіі, ЗША, Ізраіля, Канады, інш. Імя Харашэвіча занесена ў сусветную энцыклапедыю сучаснага мастацтва. А яшчэ Кастусь Іванавіч вядомы нам як аўтар успамінаў "Зведанае і перажытае".

Прыгадаліся сустрэчы на паседжаннях літаратурнага клуба "Жывіца", дзе часта прысутнічаў і Мастак Харашэвіч: заўжды ўважліва слухаў, пры неабходнасці тактоўна прасіў слова і трапна дадаваў, тлумачыў. І нам гэта было цікава.

Узгадваю зараз як сустрэўся ў цэнтральнай раённай бібліятэцы імя Максіма Багдановіча з Кастусём Іванавічам у 2007 годзе, вясною, аклімаўшыся ад хваробы, ён колькі слоў сказаў пра сваё кепскае здароўе, пагаршэлы і без таго слабы зрок. Пасля папрасіў прабачэння, што не змог прысутнічаць у Палацы культуры на прэзентацыі маіх кніх "Апалонік для дырэктара" і "Я жадаю вам дабра..." па той жа прычыне і тут жа з гордасцю паведаміў, што "нарэшце і я маю свой каталог; Райвыканкам і добрыя людзі дапамаглі. Так што ваш экзэмпляр тут чакаецца вас". Затым дастаў з папкі свой каталог мастака "Старонкі жыцця і творчасці" і акуратна падпісаў "Паважанаму Аркадзю Жураўлёву ад аўтара.26.-ІІІ-2007 г.Маладзечна".



І сёння яшчэ на аднаго шчырага свайго сына пабяднела Беларусь. Сумую разам з землякамі па Кастусю Іванавічу.

Светлай памяці.

Мы заўжды будзем памятаць Вас, Маста!

Хай Вашай душы, Кастусь Іванавіч, там – у вечнасці – будзе заўжды спакойна за свой край, Маладзечаншчыну.

Аркадий Журавлев.

ВСПОМИНАЯ АКТЕРА АНТОНА МАКАРСКОГО

ВСПОМИНАЯ АКТЕРА АНТОНА МАКАРСКОГО

Всякий раз, когда прохожу мимо афиш, информирующих об очередных гастролях той или иной театральной или эстрадной «звезды», с теплом вспоминаю встречу двухлетней давности в Молодечненском Дворце культуры с популярным артистом АНТОНОМ МАКАРСКИМ.

Шел на встречу настороженно: всего-то в пару фильмах видел актера, а жену и вовсе никогда. Виктория родом из Витебска, выпускница режиссерского факультета ГИТИСа, долгое время работала с симфоническим оркестром, которым руководит маэстро профессор Михаил Финберг. Антон – из Пензы, из потомственной артистической семьи.

Хотя и давно это было, но запала та встреча в мою душу. Эта семейная или «союзная» пара весь концерт «держала» зал в добром расположении духа и веселом настроении. Тон задавал Антон – веселый, открытый человек, к тому же без гордыни и чванства: исполнял песни, играл на гитаре, читал монологи...

Запомнилось еще вот что. В тот вечер я в числе еще четырех зрителей первого ряда выпил рюмку коньяку за 35-летие Антона Макарского. И актер в тот вечер стал ближе к белорусскому зрителю, нашел своих поклонников. Теперь совсем по-другому, с особым вниманием смотрю фильмы с его участием.

Еще одна новость. Я рад за Антона и Викторию, что Бог послал им долгожданную дочурку. Поздравляю, ребята. Здоровенькой расти и веселой Вашей красавице.

Всегда рад новой встрече.

Аркадий Журавлев.

E-mail:zhuravlev@tut.by