З ГУМАРАМ ДА ЦЕШЧЫ І НЕ ТОЛЬКІ

З ГУМАРАМ ДА ЦЕШЧЫ І НЕ ТОЛЬКІ

У МІНУЛЫМ ГОДЗЕ Я ВЫДАЎ ДЗВЕ КНІГІ - ЗБОРНІК КАЗАК "ЧАРОЎНЫЯ СЛОВЫ", ЯКІ НАМІНАВАЎСЯ НА ЛІТАРАТУРНУЮ ПРЭМІЮ. І, ЯШЧЭ НЕ ПАСПЕЛА "АБВЕТРЫЦЦА" ДРУКАРСКАЯ ФАРБА З АПОШНЯЙ, ПРАЗ КОЛЬКІ МЕСЯЦАЎ ЗНОЎКУ ПАРАДАВАЎ СВАІХ ЧЫТАЧОЎ НОВАЙ КНІЖКАЙ. нА ГЭТЫ РАЗ ЗБОРНІКАМ САТЫРЫ І ГУМАРУ "цЭ-ЦЭ, АБО цуАЛУЙЦЕ ЦЕШЧУ".пАД АДНОЙ ВОКЛАДКАЙ Я САБРАЎ СВАЕ ЛЕПШЫЯ САТЫРЫЧНЫЯ І ГУМАРЫСТЫЧНЫЯ ТВОРЫ, ШТО ДРУКАВАЛІСЯ НА СТАРОНКАХ ЧАСОПІСАЎ "ВОЖЫК", "КРОКОДИЛ", ІНШЫХ ВЫДАННЯЎ БЕЛАРУСІ І РАСІІ. мНОГІЯ ТВОРЫ ",СВЕЖЫЯ", НАПІСАНЫЯ Ў АПОШНІЯ ГАДЫ. СЯРОД ІХ І КАМЕДЫЙНЫЯ СЦЭНКІ "ЗДЗЕЛКА",ДЗЕ ГАЛОЎНЫМІ ГЕРОЯМІ ВЫСТУПАЮЦЬ МАЕ БЫЛЫЯ КАЛЕГІ. НЕ МЕНШ ЗАХАПЛЯЛЬНА-ДЫНАМІЧНЫЯ СЦЭНКІ "СЮРПРЫЗ", "ЖЫЦЬ НА РАДАСЦЬ". ЧЫТАЧ ПРАЧЫТАЕ (У ГЭТЫМ Я ПЕРАКАНАНЫ!) І АД ДУШЫ ПАСМЯЕЦЦА З ГЕРОЯЎ АПАВЯДАННЯЎ "АДЗІН ЗАБЫЎСЯ, ДРУГІ НЕ ПАНЮХАЎ", "ПАЛЬЧЫКІ АБЛІЖАШ", "ЮЗІК", "ПАЛЮБОЎНІК У ЗАЛОЖНІКАХ" І ІНШ. ТУТ, У КАТОРЫ РАЗ ВЫСТУПАЮ Ў ЯКАСЦІ ПЕРАКЛАДЧЫКА, ВЫСТУПАЮ З ПЕРАКЛАДАМ АПАВЯДАННЯ РУСКАГА САТЫРЫКА МІХАІЛА ЗОШЧАНКІ "ШЧАСЦЕ". У КНІЗЕ ПРАДСТАЎЛЕНЫ ТАКСАМА ТВОРЫ, ЯКІЯ АЖЫЛІ НА СЦЭНАХ НАРОДНЫХ ТЭАТРАЎ КРАІНЫ. ЯК АДЗНАЧАЕ КРЫТЫКА "ЗБОРНІК ПРЫЕМНА ЗДЗІЎЛЯЕ СВЕЖАСЦЮ, НЕЧАКАНАСЦЮ АЎТАРСКАГА ПОГЛЯДУ НА ПАЎСЯДЗЁННАЕ ЖЫЦЦЁ. КОЖНЫ ТВОР НАГОДА ДЛЯ ЎСМЕШКІ. БО ГУМАР А.ЖУРАЎЛЁВА З АСАБЛІВЫМ СТЫЛЕМ, З АЛЕГАРЫЧНЫМ НАМЁКАМ І ЗАГАДКАВЫМ ПАЎСМЕХАМ У ПАДТЭКСЦЕ, З "ГАРАНСКІМ" (МАЕЦЦА НА ЎВАЗЕ РОДНАЯ ВЁСКА ГАРАНІ НА СМАРГОНШЧЫНЕ) КАЛАРЫТАМ, ДЗЕ ЗАЎЖДЫ БЫЛІ І БАЙКІ, І ЖАРТЫ. НЕЗДАРІА Ў 1998 ГОДЗЕ РЭДАКТАР ВАЛЯНЦІН БОЛТАЧ ЗАПРАШАЎ АЎТАРА Ў ШТАТ ЧАСОПІСА "ВОЖЫК".

ВОСЬ ТАКІЯ, ПАВАЖАНЫЯ ЧЫТАЧЫ, СПРАВЫ ЖАРТОЎНЫЯ Ў МАЁЙ ЛІТАРАТУРНАЙ ГАСПАДАРЦЫ. ЗАХОДЗЬЦЕ. ЧЫТАЙЦЕ. І АБАВЯЗКОВА АСТАЎЛЯЕЦЕ СВАЕ КАМЕНТАРЫ.

ДА СУСТРЭЧЫ НА СТАРОНКАХ ЛІТБЛОГА. ВАШ - А.Ж.

ЖЫРАФА І ЧАРНІЦЫ

ЖЫРАФА І ЧАРНІЦЫ

- Іллюшык, сынок, не спяшайся, калі ясі. Будзь уважлівым, а тое забрудзіш маечку чарнічным варэннем, адмыць маме будзе зусім няпроста, - пяшчотна ўсчувала маці свайго хлапчачка.

Маці недарэмна папярэджвала: гуляючы ў садку, ён ужо паспеў запэцкаць да колеру зямлі бялюткую сарочку, на якой была намалявана прыгожая жоўтая Жырафа. І калі мамка ласкава сармаціла свайго юрліўца, ён толькі свяціў сваімі блакітнымі вочкамі і звяртаўся да маці з бясконцымі пытаннямі:

- Каб я ведаў,мамка, дзе жыве тая Жырафа, не запэцкаў.

- Ну, і хітры ты ў мяне! Але адкажу на тваё пытанне. Жырафа – жвачная жывёла, а жыве яна ў далёкай Афрыцы. У саванах афрыканскіх.

- І ніколі не ласавалася чарнічным варэннем?

- Ці не хочаш яе пачаставаць?

Хлопчык толькі хітравата ўсміхнуўся, а як мамка адвярнулася - хуценька прапанаваў намаляванай Жырафе адну лыжачку чарнічнага варэння. Ён і не ўбачыў як Жырафа ўсміхнулася, нават доўгай шыяй сваёй заматляла, маўляў, смачна, але ж з камарыны нос той пачастунак...

Надышла ноч. На небе выкаціўся з-за зор сярпок маладога месячыка. Усе ў доме паснулі, толькі намаляваная Жырафа ніяк не магла задрамаць: ёй так карцела паспрабаваць чарніц, бо гарэзлівы яе гаспадар толькі абудзіў яе апетыт. Яна прыгадала размову маці хлопчыка пра мясціну дзе збірала смачныя ягады. Значыць, ісці патрэбна толькі туды.

- Але напачатку неабходна выбрацца з сарочкі. Зараз паспрабую,- амаль услых прамовіла Жырафа і павольна пачала пакручваць шыяй. Праз колькі такіх рухаў атрымалася дзірка і яна паціху пачала прасоўваць галаву, шыю, ну і ўсё астатняе.

Каб не бачыў на свае вочы не паверыў бы, што так роўненька і акуратненька ўдалося ей выслабаніцца, быццам узялі і выразалі яе з тае сарочкі. Жырафа спрытна скокнула на ражок стала, затым - на акно і – ў сад. Перамахнула цераз дзядулеў плот і памчалася ў лес. Яна зрабіла колькі прыжкоў, як поруч з’явіўся яе сябар - сабачка Шарык. Ён прыветліва замахаў хвастом, схіліў галаву, нібы разглядаючы яе, павітаўся:

- Прывітанне экзатычная Жырафа!

- Прывітанне! Ты лепш скажы мне як хутчэй дабрацца да таго месца, дзе растуць смачныя і сакавітыя чарніцы?

Шарык параіў ёй кіравацца напрамкі цераз поле і лужок, а там лясная сцяжынка і прывядзе да той самай палянкі дзе і растуць сакавітыя чарніцы. Ён і сам мог бы праводзіць Жырафу, але ноччу сцерагчы будынак гаспадара патрэбна.

Жырафа ўважліва слухала сабачку, каб нічога не пераблытаць, а як запомніла – хутка аказалася ў патрэбным месцы...

Дрэўцы стаялі як заварожаныя, толькі зрэдку шапацяць - перагаворваюцца сваімі зялёнымі галінкамі ды гонкімі вершалінамі. А навокал ягадніку – суцэльны бэзава - васільковы дыван. Прыгнулася жырафа і паспрабавала колькі сініх ягадак.

- Дык вось з чаго робяць такое смачнае варэнне! – усклікнула Жырафа.

- Адкуль узяўся дзяцел жаўна. Ён сеў на спіну Жырафе і кажа:

- Так, так, ў гэтым лесе самыя спелыя і смачныя ягады і ўшчыкнуў сваёй моцнай дзюбкаю Жырафу, ловячы няпрошаных мух на яе спіне. Аднак, Жырафа не адрэгавала на той пошчак, бо думала толькі аб адным.

- Сапраўды! Еш колькі захочаш!

Жырафа працягвала згінацца і жменямі есці сакавітыя ягады.

Хутка развіднелася. Жырафа ўспомніла пра дом, маленькага хлопчыка - гарэзу Іллюшу і яго белую сарочку.

- Трэба спяшацца, - падумала жырафа. - Часу зусім няма.

Яна зірнула на неба, а там месячык стаіць амаль над самымі вершалінамі стромкіх соснаў.

- Месячык ясны, месячык светлы! Аднясі мяне, калі ласка, да дому дзе гасцюе хлопчык Іллюшка.

- Скакай хутчэй!

Жырафа разагналася, падскочыла вышэй за сосны ды елкі і зачапілася за ражок месячыка.

І месячык ясны панёс яе па небе.

- Ну, вось ты й дома!

- Шчыры дзякуй табе, - адказала вясёлая Жырафа і паспяшалася ў сенцы, дзверы ў якія парупіўся адчыніць сабачка Шарык. Маўляў, каб ніхто і не пачуў стуку клямкі.

У дзіцячым пакойчыку смачна пасопваў і бачыў прыгодніцкія сны маленькі хлапчачок Іллюшык. Жырафа наўздзіў вёртка вярнулася на сваё месца і ўсё прыняло свой ранейшы выгляд: на крэсле вісела белая сарочка і на ёй намаляваная жоўтая Жырафа, але толькі поўсць яе была ўсеяна бэзава - сінімі кроплямі.

З тае прыгодніцкай ліпеньскай ночы чарніцы заўсёды астаўляюць на адзенні свае бэзава - сінія плямы.

Шкада, што маленькі хлопчык Ілля так і не ўбачыў вясёлую Жырафу той чароўнай ноччу, бо ён тым часам ужо спаў і бачыў казачныя сны. І табе, мой юны дружа, пара класціся адпачываць, каб таксама убачыць светлую казачную гісторыю.

ПРАРОЦТВЫ ЛЯНІВАЙ ЗЯЗЮЛІ

ПРАРОЦТВЫ ЛЯНІВАЙ ЗЯЗЮЛІ

Казка

Сышла, быццам і не было, сцюдзёная і мяцелістая зіма. Бурна адышло разводдзе, дыхнула цяплом. Прыйшла красуня-чараўніца вясна. Як яе чакала ўсё жывое!

Чакала гэтай пары і Зязюля. Ёй надакучылі сухі зімовы корм і халадэча. Але ляцець у родны край адна баялася. Яна верыла толькі птушынаму цару Куку з таго часу, як ён абараніў усё сваё царства ад нападаў ваўкоў, лісіц і змей – усіх, хто квапіўся на іх, птушак.

- Калі ўжо я адведаю свежага бярозавіка, га? – гушкалася, пасміхаючыся з цара.

- Не журыся, Зязюля! Ты ж у нас – нямоглая ды лянівая, а такім заўсёды ўдаецца.

А чаму, мой дружа, не ведаеш? Тады слухай.

Аднойчы пасля чарговага дазору цар Кук не вярнуўся у сваё гняздо. Зажурыліся лясныя птушкі: - Хто ж нас цяпер абароніць?

Сталі раіцца. Што рабіць? Трэба ісці шукаць свайго заступніка. А хто пойдзе? У кожнага – справа: той гняздо ўе, той яечкі наседжвае, той дзяцей гадуе; адзін – стары, другі – малы…Рашылі яны адправіць Зязюлю – у яе дзяцей няма. Спалохалася Зязюля, што трэба ісці ў вялікую дарогу, і знесла яечка.

- Куды ж я яго падзену? – гаворыць шэрая.

- Пакладзі сваё яечка ў любое гняздо! – адказалі ёй птушкі.

- А хто ж яго будзе выседжваць?

- Каму пакладзеш, той і глядзець будзе!

- Хто будзе сваіх гадаваць, той і тваё дагледзіць.

І паляцела Зязюля шукаць Кука. Праляціць, сядзе на галінку і кліча.

- Ку-ку! Ку-ку!

Праляціць, зноў кліча.

Хаця і даўно гэта было, але птушкі памятаюць тую гісторыю. Бо Зязюля і сёння сябруе толькі з тым, хто не любіць працы, забывае пра свае абавязкі перад іншымі, часта паўтарае: “Ай, потым зраблю, паспею яшчэ гняздо звіць і дзетак вывесці.

Вось хаця б свежы выпадак. Яшчэ ляжаў апошні снег на ўзлесках, як усе птушкі разляцеліся выбіраць сонечныя і сталыя бярозы: патрэбна ж спаталіць смагу пасля доўгай зімы. Яны ведалі, што бярозы, з якіх будуць спускаць сок павінны быць не маладзей за паўвека, і без пашкоджання ствала.

- Якая вам розніца? – пярэчыла Зязюля. – Абы бярозавік цёк, і я змагла ўдосталь напіцца!

- Розніца ёсць,- запярэчыў стракаты Крыжадзюб. – Па-першае, дрэва можна загагубіць, і яно засохне. Па-другое, патрэбна дазвол у галоўнага ляснічага, чорнага Дзятла, узяць.

- Не трэба ні ў каго браць той дазвол. Я дазваляю рабіць усё, што захочаце! І паспяшайцеся, бо я піць хачу!

- Што ты з ёю дарэмна час бавіш, - закрычала абураная Сойка. – Я вось ужо і вядзерцы прыхапіла. Паляцелі-і!

Побач ляцелі іншыя птушкі. І ў кожнай у дзюбцы было па вядзерцу. Лагодны вясенні вятрыска разгойдваў тыя вядзерцы, толькі звон стаяў.

- Паляцелі-і!

На ўскрайку вялікага, але разгуканага вясенняга лесу чуўся стук галоўнага ляснічага, які ўжо ў накерненыя адтулінкі сакавітых бяроз упраўляў латкі і прыладкоўваў вядзерцы. А паверх вядзерцаў і марлячку завязваў ад разбуджаных цяплом камароў ды мурашоў.

І зацурчэў бярозавік!

Як толькі напоўнілася першае вядзерца празрыстага бярозавіка адкуль толькі з’явілася лянівая Зязюля. І выпіла ўсё да дна.

- Які свежанькі ды празрысценькі! Смаката! Нарэшце я аджыла ў дружным калектыве.

А як пачалі сарамаціць яе птушкі за ляноту, шэрая разважліва адказала:

- Вы лепей не дражніце мяне, бо як закукую на ноч і на голыя дрэвы – будзе вам голад і мор. А калі хто пачуе мяне на галодны страўнік, таму і год будзе няшчасным.

Зразумелі птушкі, што з кукаванкай лепей не спрачацца, бо ведалі пра яе прароцтвы. И пра тое, што быццам шэрая з’яўляецца нябеснай вястункай. Зязюля можа паведаміць пра надыход лета, пачатак маланак і дажджоў.

-Нават вызначыць працягласць не толькі нашага, але і чалавечага жыцця, - дадаў пачцівы Дубанос.

- І шлюбных саюзаў, - працінькала сінічка.

Паслухаліся птушкі шэрую Зязюлю, і яна закукавала на зязлёнае дрэва. Усяго толькі і сказала: “Ку-ку!”- тады і сей на руку казалі людзі.

Потым яна часта і падоўгу на досвітку кукавала. Усё птушкі ведалі, што наперадзе спагадна-шчаслівая вясна і ўраджайны год.

А Зязюля так і жыве ў адзіноце без свайго гнязда. І не ўбачыла за ўсё жыццё ніводнага дзіцятка свайго, хаця штолета нясе каля дваццаці яечак.

Праўду кажуць: гулі не аднаго ў лапці абулі.

ПРАГНЫ РЫБАК

Аркадзь ЖУРАЎЛЁЎ

ПРАГНЫ РЫБАК

Казка

Пагалоска пра тое, што на лясной рэчцы Малы Перакоп з’явіўся сквапны Рыбак разнеслася па малых і вялікіх азёрах, рэках і нават ставах.

Сведкам аказаўся і Ўладзік, які разам з дзедам Рыгорам у суботу прыйшоў з новай вудаю парыбаліць.

Перш чым прычапіць чарвяка на кручок бацька вырашыў праверыць кемлівасць унука, загадаўшы яму загадку: "Серабрыстай стужкай змяя выпаўзае. Паўзе па лагчынах ды ў мора ўпадае". Што гэта такое?

-Тата, не пужай мяне!

-Ды я і не думаў цябе пужаць!

-Я думаю гэта - ўдаў.

-Жартаўнік! Ты проста разважай над кожным словам і ўяві тую загадкавую карцінку.

-Я пажартаваў. - Ручэй?

-Дакладна – рака.

-Ааа! Так, так!

-Тады яшчэ адну паспрабуй адгадаць, мой камп’ютарны геній: "Хоць не шавец – нажніцы мае. Шчацінкі дзве ў зубах трымае. Жыве ў рачулцы небарак, нібы павук, вусаты...?"

-Ну, дзед, і складаныя ж у цябе загадкі! Толькі для малых дзяцей.

-Рак! Канешне ж Рак. У каго яшчэ ёсць клешні, як нажніцы, калі ўхопіць за руку – бывай здаровы! Наўрад ці выслабанішся без ранення. Вунь мой сябра Лёшка неяк спаймаў рака пад карчом на мелкаводдзі гэтае ж рачулкі, дык той так ухапіў яго за руку, што два пальцы загаіцца два месяцы не маглі.

-Не ведаў, што ты не толькі камп’ютарнае дзіця, а яшчэ і жыццёвым вопытам валодаеш.

-А тое!

І разам засмяяліся.

Прыйшлі яны гадзінаю, калі сонца перакацілася далёка за поўдзень. Прычынай была атрыманая Ўладзікам тройка, таму была такая сямейная дамова: атрымаеш не ніжэй за "добра" – пойдзеш на рэчку на ўвесь дзень. Але хлопчык не выканаў абяцання і зарабіў толькі палову выхаднога дня, напярэдадні не давучыў верш, і атрымаў тое, што атрымаў. Таму нават хатні кот Маркіз і той смяяўся з яго. Уладзік толькі маўчаў і бездакорна з самай раніцы дапамагаў маме прыбрацца ў кватэры.

Рыбак той сядзеў з вудай на беразе, пад лазовым кустом, і ўвесь дзень, і нанач заставаўся. Бо калі Паўлік з бацькам падлічвалі сваю шчаслівую здабычу, якая налічвалася дзясяткам вялікіх серабрыстых плотак і трыма тоўстымі акунямі і збіраліся дахаты, Рыбак той завязваў адзін мех, распачынаў новы, браў усё, што пападалася на кручок. Не грэбаваў і малой рыбай. Чулі яны, як жыхароў лясной ракі ахапіла трывога.

-Так ён усіх нас пераловіць, - абураўся невялікі Шчупачок. – Адны жабы застануцца. Трэба нешта рабіць.

Недалёка, у адной глыбокай каламутнай яміне жыў чорны, тлусты, галаваты, стары і паважаны ўсімі Сом.

Сабраліся рыбы і паплылі да яго раіцца. Прыплылі і пачалі скардзіцца на незнаёмага і сквапнага Рыбака.

Сом пашавяліў сваімі доўгімі і чуйнымі вусамі, адказаў:

-Прагнасць – гэта вялікая загана. Трэба яе напачатку лячыць. – Вось ты, шчупак, як думаеш? Прафілактычным шляхам паспрабуем, так?

-Так!

-Тады папярэдзь яго зменшыць свой апетыт.

–А вы, - ён звярнуўся да соцен Плотак- краснапёрак, што касяком абкружылі Сома, - плывіце да самага таго берага, дружна абступіце паплавок яго і ў адзін голас: "Калі не спыніш знішчэнне малькоў, сілай прымусім назаўсёды пакінуць рэчку!"

Пачулі незадаволенасць учынкам прагнага госця жыхары суседняга возера – Сазаны ды Ляшчы, Карпы ды дамасе-меланхолік Ліні, Мянтузы ды Язі, Судакі ды Вугры. Нават Белы Амур з Фарэллю выказалі салідарнасць. Акружылі паплавок Рыбака і ў адно імгненне паказаліся на паверхні вады.

Адзін моцны голас гучаў так, што ўсё наваколле дрыжэла: "Калі не спыніш знішчэнне малькоў..."

І ў адно імгненне зніклі пад вадой.

Рыбака ажно перасмыкнула: яго здзіўлены ад візіту нечаканых жыхароў твар скрывіўся, а вочы вылезлі на лоб. Яго пачало трэсці, нібы хвост пліскі, што бегала ўзад-уперад па беразе. Капялюш яго белы споўз на карак, але вудзільна з рук не выпусціў.

Калі прайшоў страх, Рыбак нахабна і зласна рассмяяўся: колькі хачу, столькі і лавіць буду! Вунь колькі вас! Мільёны!

-Не хочаш мірным шляхам – сілком вытурым адсюль, - казаў залацісты Карп. Мы табе не дадзім пакою, - прыгразіў Шчупак.

Рыбак зняў з нагі свой гумовы бот і як замахнецца.

-Прэч адсюль, пакуля яшчэ добры!

Сумны вярнуўся Шчупак.

Пачасаў Сом свой пакаты і шырокі лоб флегматык Сом, паварушыў сваімі доўгімі вусамі. І загадаў, каб Шчупак надвячоркам зноў клікнуў на агульны сход усіх рыб – вялікіх і малых.

Калі вячэрняе стомленае Сонца садзілася за далягляд і ад яго чырвані ружавела разняволенае наваколле жыхары лясной рэчкі і суседніх азёр падплылі да альховага куста.

Барвовыя водсветы лашчылі вадзяное люстэрка ракі і рыбам не хацелася парушаць гэтую прыродную ідылію. Сом вырашыў дзейнічаць катэгарычна: "аперацыю" па выратаванні падводнай фаўны ўзяў у свае рукі.

Ён асцярожна падплыў і далікатна, але моцна абхапіў губамі грузіла і далікатна тузануў. Рыбак падсёк, пацягнуў, але – марна: лёска напялася, як струна, а вудзільна сагнулася ў дугу. "Вялікая рыбіна ўзялася, заглынула-такі свежую прынаду, - падумаў ён, і на твары намалявалася хітрая ўсмешка, а сэрца ад радасці забілася яшчэ мацней. – Пакуль вы там будзеце валтузіцца пра сваю будучыню я нацягаю яшчэ адзін мех. Толькі ўжо вялікай рыбы!"

Рыбак спусціўся з абрыву бліжэй да вады, пачаў памалу падцягваць. Убачыўшы вялізнага Сома, ён нахіліўся, каб падхапіць яго падсачакам і выкінуць на бераг. І ў гэты міг тысячы, а можа і мільёны розных рыб з’явілася на паверхні вады. Вугор таксама не забыўся на крыўдзіцеля і адразу ўскочыў на вудзільна і павіс. У гэты момант дужы Сом штосілы рвануў за вуду.

-Што за насланнё? Гады скачуць, рыбы танчаць, - бубніў сабе пад нос перапужаны Рыбак.

Ён не ўтрымаўся на нагах і плюхнуўся ў ваду.

-О-о-ёй! Што ж гэта такое?

-Хапайце яго! – закрычаў сваім глухім басам Сом.

Рыбы дружна накінуліся на Рыбака. Учапіліся хто за ногі, хто за рукі, а Вугор з Ракам – за вушы і пацягнулі на самы вір ракі.

-Даражэнькія рыбкі, самыя смач..., прабачце, самыя прыгожыя ў свеце жыхары падводнага царства! Даю цвёрдае слова, што больш ніколі не буду сваволіць! Адпусціце! Даруйце, калі ласка, што непачцівым быў з вамі, - пачаў прасіцца небарака.

-Ты ж зноў маніш! На цабе ж ніякае прафілактычнае лячэнне не падзейнічала. Ты наўмысна ідзеш супраць матухны прыроды.

-Не, на гэты раз не маню!

-Мы хочам цябе правучыць, каб дзясятаму заказаў! Лёгка пакараць, аставіўшы на ноч прывязаным да тае самай вольхі. Няхай цябе ноччу Русалкі да знямогі заказычуць, - рыбы рассмяяліся.-Можа тады і мы заспакоімся.

-Ой, не-е! Мяне дома жонка і дзеці зачакаліся.

-А мы сваіх дзетак па тваёй сквапнасці так і не дачакаемся! А яны ж былі такімі прагнымі да жыцця, як ты занадта ўжо пражэрлівы на ўсё дармавое.

У гэты момант Вугор як пакруціць парушаліка за вуха, той заенчыў як дзіця.

-Ой, не буду больш знішчаць малькоў! Буду лавіць у меру. Злітуйцеся, мае харошыя рыбкі!

І рыбы паверылі прагнаму Рыбаку.

Адпусцілі. Ён плёхаўся яшчэ некаторы час, але добра змораны выпаўз на мель.

За ўсім гэтым казачным дзействам назіралі і Паўлік з Дзедам. І калі яны падлічылі сваю шчаслівую здабычу, якая налічвалася дзясяткам вялікіх серабрыстых плотак-краснапёрак і трыма тоўстымі акунямі: збіраліся дахаты, мокры Рыбак сядзеў на беразе і перапуджанымі вачыма глядзеў на адплываючых вясёлых рыб і знікаючы на паваротцы свой белы капялюш.

-Здорава вылечылі! – Паўлік падняў ўгору вялікі палец правай рукі і паматаў русявай галавою.

Усміхаючыся ў свае сівыя дагледжаныя востраканечныя вусы, Дзед таксама адказаў тым жа жэстам.

З таго часу прагнага Рыбака больш ніхто ніколі так і не ўбачыў на лясной рэчцы. Праўда аднойчы Вугор бачыў яго на суседнім возеры. Ён лавіў з лодкі і толькі вялікую рыбу. І ў меру.

А ты, мой дружа, які ўрок вынес з гэтае казкі?